“Grondverwerving is mensenwerk en maatwerk. Elke ervaring is uniek”


Om de rivier de ruimte te geven die het nodig heeft, zijn we soms genoodzaakt dijken te verleggen. Hiervoor kopen we grond aan, van particulieren of bedrijven. Dit heet grondverwerving. Gert-Jan van Walsum is adviseur vastgoed bij Waterschap Limburg en al 23 jaar betrokken bij grondverwerving. Hij vertelt over dit mooie maar uitdagende vak.
Het verleggen of versterken van een dijk is soms noodzakelijk. Bijvoorbeeld als het waterpeil stijgt. Zo blijven we de veiligheid van de omgeving garanderen. Het aankopen van de grond die nodig is voor deze verlegging of versterking is de kern van het vak grondverwerving. En van Gert-Jans carrière. ‘Er zijn 3 manieren om grond te verwerven. Het liefst kopen we de grond in goed overleg met de eigenaar. Soms gebruiken we het land tegen een vergoeding zonder er eigenaar van te worden. En we huren soms gronden voor de uitvoering van de werkzaamheden. Dit is allemaal gebonden aan strakke regelgeving en volgens een projectenplan, vastgesteld na een uitgebreide planning, analyse en taxatie.’

Een hoop kaarten

De start van dit proces begint jaren voor het eerste gesprek met de grondeigenaar: ‘Tijdens de planfase brengt een speciaal team het hele gebied in kaart en ontwikkelen we de technische plannen. Samen met ons besluiten zij welke gronden we verwerven. Dat kunnen landbouwgronden, natuurgebieden of zelfs woongronden zijn. Meestal gaat het dan niet om grote oppervlakten per eigenaar. Na een toelichting en uitleg over de aan te kopen gronden gaat de grondverwerver aan de slag.’

Unieke ervaringen

Rob Hulshoff is zo’n grondverwerver. Voor hem is geen aankoop hetzelfde: ‘Ik doe dit werk al 25 jaar, en het is altijd een unieke ervaring. De grootste uitdaging is om tot een voor iedereen goed resultaat te komen. Een eigenaar kan bijvoorbeeld al jaren en jaren op een stuk grond wonen of werken, en wij hangen daar een prijskaartje aan. Dat roept emoties op. Daarom maken we dit graag bespreekbaar.’

‘De eigenaar kan een vergoeding ontvangen voor 3 soorten schade. Vermogensschade is de waarde van het land en wat erop staat. Inkomensschade is het geld dat de eigenaar nog zou kunnen verdienen met of door het land. En bijkomende schade is eigenlijk de rest. Kosten voor deskundigen, of bijvoorbeeld het verplaatsen van een omheining.’

"De grootste uitdaging is om tot een voor iedereen goed resultaat te komen"

Rob Hulshoff, taxateur bij Grondzaken Dienstencentrum

"Er bestaat haast geen ‘standaard’ verwerving meer."

Gert-Jan van Walsum, strategisch adviseur vastgoed bij Waterschap Limburg

Laatste redmiddelen

Als de precieze schade bekend is, gaan Rob en Gert-Jan het gesprek aan. ‘We proberen altijd om er samen met de eigenaar uit te komen. Maar hoe je het ook wendt of keert, voor de veiligheid van ons land zal een dijk soms verlegd moeten worden’, zegt Gert-Jan. ‘Daarom kunnen we in een uiterste geval een onteigeningsproces starten. Maar dat is altijd een laatste redmiddel, en niet het uitgangspunt.’

Maatwerk en mensenwerk

Gert-Jan: ‘In ruim 20 jaar is mijn werk in essentie niet veel veranderd. Het komt er uiteindelijk op neer dat je met elkaar het gesprek moet blijven aangaan. Er zijn tegenwoordig zoveel regels en regelingen dat er haast geen ‘standaard’ verwerving meer bestaat. Alles is maatwerk. En mensenwerk. We nemen vaak bewust de tijd, zodat onze boodschap tijd heeft om te landen en we rustig met elkaar het gesprek blijven voeren. Dan komen we er in het merendeel van de gevallen gewoon goed uit.’

Even voorstellen: Gert-Jan van Walsum

Naam: Gert-Jan van Walsum
Functie:
Strategisch adviseur vastgoed bij Waterschap Limburg
Is betrokken bij hoogwaterbescherming sinds:
2000

Even voorstellen: Rob Hulshoff

Naam: Rob Hulshoff
Functie: taxateur bij Grondzaken Dienstencentrum
Is betrokken bij hoogwaterbescherming sinds: 1998