Erosie en niet-kerende grondbewerking
Oppervlakkig afstromend water op hellingen van Zuid-Limburg veroorzaakt regelmatig bodemerosie en water- en modderoverlast. Waterschap Limburg legt grasbanen, graften en regenwaterbuffers aan om wateroverlast tegen te gaan. Als agrariër heeft u zelf ook een verantwoordelijkheid. Vooral bij het verminderen van de afstroom van water en erosie op uw akkers. Door niet te ploegen, maar door ‘niet-kerende grondbewerking’ (NKG) en bodembedekkers toe te passen, worden de waterafstroming en erosie 40% tot 60% minder.
De werking van NKG en bodembedekking
Bij niet-kerende grondbewerking maakt u de bodem alleen los (woelen), zonder de grond om te ploegen. Voedselrijke bodem, stro en bladeren, blijft zo aan het oppervlakte, wat door bodemleven wordt gegeten en wordt omgezet naar vruchtbaar land. Dit zorgt ervoor dat de bodem een goede structuur behoudt; de natuurlijke bodemlagen blijven in stand. Daardoor kunnen ook wortels dieper de bodem indringen.
Door in de winter wintergraan of bodembedekker toe te passen, wordt de bodem bijna continu beschermd tegen oppervlakkige afstroom van water.
Voordelen van Niet-kerende Grondbewerking
- Over het algemeen geeft NKG een goed resultaat (saldo) in de verhouding opbrengst en kosten.
- Minder verdichting en verslemping (korstvorming aan het bodemoppervlak en op elkaar plakken van bodemdeeltjes).
- Minder afspoeling van mineralen en gewasbeschermingsmiddelen.
- Meer en gevarieerder bodemleven, waardoor de bodem beter in evenwicht is en de kans op plaagdiertjes afneemt.
- Betere waterinfiltratie en daardoor beter voorbereid op droge periodes.
- Bodembewerking kost minder tijd en heeft een lager brandstofgebruik.
- Diepere doorworteling.
- Betere draagkracht van bodem en daardoor berijdbaarheid door machines.
- Minder bodemerosie door wind en water.
Nadelen van ploegen
Bij de traditionele manier van ploegen blijven maar weinig plantenresten bij het oppervlak. Minder organische stof betekent ook minder bodemleven (bijvoorbeeld wormen). Hierdoor verdwijnen de luchtgangen en korrels uit de toplaag en verdicht de grond. Zo biedt de bodem weinig weerstand tegen de inslag van regendruppels en spoelt er bij regenbuien vruchtbare grond weg. Dit zorgt voor een lagere opbrengst van uw grond en veroorzaakt overlast in lager gelegen bebouwde gebieden.
Waterschap en de agrarische sector
Overstappen van ploegen naar NKG is voor de meeste agrariërs een logische stap. De afgelopen jaren heeft het waterschap agrariërs ondersteund met subsidies, kenniscirkels en individueel advies. Inmiddels wordt naar schatting 60% van de landbouwgronden in Zuid-Limburg door middel van NKG bewerkt en hebben veel agrariërs baat bij deze methode. Toch kiezen anderen nog steeds voor de traditionele manier van ploegen. Dat is jammer, omdat hierdoor onnodig veel of grotere regenwaterbuffers nodig zijn. Het is nu aan de sector zelf om de ontwikkeling richting NKG voort te zetten.
Ploegen veroorzaakt erosie
Op een geploegde akker stroomde er na een flinke regenbui flink wat water en modder van het land af.
NKG voorkomt erosie
Op een NKG bewerkte akker vond na dezelfde regenbui nauwelijks afstroming en erosie plaats.