Warmte / Thermische Energie uit Oppervlaktewater


beekje-bij-epen-1 (Breedbeeld)

Uit oppervlaktewater kan in combinatie met een zogenoemd Warmte en Koude Opslagsysteem (WKO) warmte of koude worden gewonnen. De warmte kan gebruikt worden voor ruimteverwarming en zo verwarming met fossiele brandstoffen vervangen.

Om warmte uit oppervlaktewater te gebruiken moet in de nabijheid van een warmtevrager (woonwijk of bedrijfsgebouw) een pompinstallatie bij het water worden geplaatst. Deze pompinstallatie pompt het oppervlaktewater naar een warmtewisselaar die de warmte uit het oppervlaktewater haalt en het aan de WKO-installatie afgeeft. De WKO is nodig om op een ander moment de warmte te kunnen gebruiken (in de winter) dan wanneer deze wordt opgewekt (in de zomer).

Het winnen van thermische energie uit oppervlaktewater is gunstig omdat:

  • De business case meestal positiever is dan bij andere energiebronnen waarmee met een WKO warmte geregenereerd wordt zoals lucht en aardwarmte;
  • Water in vergelijking met regenereren aan de lucht (met een drycooler) minder geluidsoverlast geeft;
  • Daarmee het oppervlaktewater netto iets afkoelt, wat gunstig is voor de waterkwaliteit in de zomer, zodat er bijvoorbeeld geen blauwalg ontstaat.

Waar is warmte uit oppervlaktewater kansrijk?

Aanbod van warmte

De winning van warmte in combinatie met warmte-koude opslag (WKO) is kansrijk in de onmiddellijke nabijheid van rivieren en beken. Vanwege de kosten van transportleidingen (van en naar de te verwarmen gebouwen) zijn TEO-projecten vooral haalbaar in een zone van 500 meter rondom de hoofdwaterlopen. Buiten deze haalbaarheidszone maken de kosten voor transportleidingen de projecten minder rendabel.

Kijk voor meer uitgebreide info over thermische energie uit oppervlaktewater (aquathermie-toepassingen) naar de landelijke Aquathermviewer kaart van Warming up: https://warmingup.geoapps.nl. Meer achtergrondinformatie staat op: https://www.warmingup.info.

Vraag naar warmte

Voor realiseerbare TEO-projecten is het van belang dat vraag en aanbod naar warmte bij elkaar komen. Omdat voor TEO-projecten transportleidingen aangelegd moeten worden, zijn deze projecten alleen haalbaar als de warmtevraag voldoende groot is. Alleen in steden en dorpen is de woningdichtheid groot genoeg voor haalbare TEO-projecten.

Samenkomst vraag en aanbod

De plekken waar de vraag naar warmte en het aanbod van warmte uit oppervlaktewater samenkomen zijn de meest kansrijke locaties om TEO-projecten te realiseren. Renovatie van wijken met veel collectief woningbezit en nieuwbouwprojecten nabij kanalen, plassen en meren bieden de beste mogelijkheden. Kleinere beken en plassen zijn minder geschikt.

Initiatieven

Waterschap Limburg kiest er voor om niet zelf te investeren in warmtewinning uit oppervlaktewater en laat eventuele initiatieven over aan de omgeving. Mocht u wel geïnteresseerd zijn in een warmteproject in onze rivieren/beken, dan nodigen wij u uit om contact op te nemen om de mogelijkheden te bespreken via het  “contactformulier-energieatlas” in de rechter kolom. We toetsen voorstellen aan de randvoorwaarden die we hanteren om het water(eco)systeem te beschermen, de hoogwaterafvoer te garanderen, wateroverlast te voorkomen en om onze beheertaken goed uit te kunnen voeren.