Onzichtbare Barrière: Het Peelkanaal als verdedigingslinie

Verborgen in het landschap van Noord-Limburg ligt een uniek militair erfgoed: het Peelkanaal. Ooit een cruciale verdedigingslinie tegen Duitse tanks, nu een tastbare herinnering aan onze geschiedenis.
Op 4 en 5 mei staan we stil bij de gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog en de strategische rol van deze watergang. Het Peelkanaal, voorheen bekend als het Defensiekanaal, maakte deel uit van de imposante Peelraamstelling—een 90 kilometer lange verdedigingslinie, waarvan grote delen in de gemeenten Venray en Horst aan de Maas nog altijd zichtbaar zijn. De linie liep van Grave, door de Peel, langs de Zuid-Willemsvaart en eindigde uiteindelijk aan de Belgische grens bij Weert.
Vooral het Venrayse deel is goed bewaard gebleven. Hier staan nog zo’n 30 van de ooit 331 kazematten, elk met drie schietgaten, die soldaten destijds bescherming boden bij het verdedigen van Nederland. De stuwen, tegenwoordig gebruikt voor waterbeheer, dienden destijds om het land onder water te zetten en zo de vijand tegen te houden.

Wat dit gebied zo bijzonder maakt, is dat het nog vrijwel intact is. Bij het Peelkanaal waan je je in de jaren ’30, toen Nederland zich met slimme waterwerken en strategische posities voorbereidde op wat komen ging. Het overige deel van de 90 kilometer lange stelling, is op veel plaatsen minder goed herkenbaar dan in de omgeving van Venray en Horst. Op de eerste dag van de Duitse inval, 10 mei 1940, brak een pantsertrein met troepen bij Mill door te stelling. De zwart-wit foto laat zien hoe dat er ongeveer uit zou hebben gezien. De Nederlandse troepen trokken zich daarna terug tot achter de Zuid-Willemsvaart.
Het Peelkanaal is om die reden meer dan een watergang—het is een levend stuk geschiedenis dat ons herinnert aan de kracht van verdediging en de waarde van vrijheid. Met water als essentiële verdedigingstechniek. Op de kleurenfoto is één van de nu nog weinig overgebleven kazematten aan het Peelkanaal in Griendtsveen te zien.