Nat feestje voor droge(re) voeten
Vrijdag 31 maart vond de feestelijke en druk bezochte opening plaats van de ‘Geulwei va Partey ’. Dit is een nieuw natuur- en wandelgebied in de gemeente Gulpen-Wittem, dat tevens een functie vervult als waterbergingsgebied. ARK is één van de initiatiefnemers van deze natuurlijke waterberging, samen met Brand Bierbrouwerij, Waterschap Limburg en de gemeente.
Het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling en de provincie Limburg zorgden -middels een POP3water-subsidie toegekend aan ARK- voor de financiering, evenals de Brand Bierbrouwerij. Gemeente Gulpen-Wittem en Waterschap Limburg brachten de benodigde grond in. ARK en bureau Kragten trokken het hele proces. Al met al duurde dit ruim drie jaar: van bodem-, munitie- en archeologieonderzoek, flora- en faunaonderzoek, tot en met ontwerpen, vergunningaanvragen, betrekken van de dorpen, aanbesteding en de uiteindelijke uitvoering. De uitvoering zelf (graven, aanplanten, omheinen etc.) kostte een half jaar.
Het resultaat mag er zijn. De oevers van de Sinselbeek en de Geul zijn plaatselijk één of enkele meters verlaagd en er zijn nevengeulen gegraven. Samen levert dat een extra waterberging op van 5.000-10.000 m3. De afgegraven grond (20.000m3) is grotendeels in het gebied verwerkt. Vervuilde grond (met zink, lood e.d.) is afgevoerd. Ook heeft er aanplant plaatsgevonden in het gebied.
Natuur aan zet
Maar vanaf nu is de natuur aan zet! Het smeltwater van de sneeuw (die in maart viel) en het stromende water van de beken zorgen voor erosie- en sedimentatieprocessen. De begroeiing mag zich spontaan (verder) ontwikkelen. Jaarrondbegrazing door runderen en knaagactiviteiten van bevers zorgen voor dynamiek en variatie in het plantendek.
Vogels zoals ijsvogel, gele kwikstaart, witte kwikstaart, zwaluwen, blauwe reiger, zilverreiger en torenvalk laten zich nu al vaak in het gebied zien. Ook witte ooievaars landden er tijdens de doortrek onlangs. Dit is nog maar het begin. ARK is dan ook op zoek vrijwilligers en studenten die de ontwikkelingen in het gebied qua flora en fauna (vogels, insecten, zoogdieren) van meet af aan willen volgen.
Krachten bundelen voor klimaatrobuust Geuldal
Tijdens de opening keken de initiatiefnemers terug op een prettige samenwerking. Gedeputeerde Lia Roefs benadrukte het belang van een integrale aanpak van de droogteproblematiek en de hoogwaterproblematiek. Wethouder Piet Franssen wees op het belang en succes van de hier in gang gezette gebiedsontwikkeling, waarbij Geuldal en Gulperberg in samenhang met elkaar worden omgevormd van landbouw naar natuur. Manager Joop Wiggers was tevreden dat de brouwerij met dit project aan zijn compensatieverplichting heeft voldaan (vanwege emballage opslag aan de Geul) en zei ook in Wijlre meer ruimte te gaan geven aan de Geul en aan het groen. Maria Mobers van het kernoverleg Partij-Wittem was te spreken over de goede communicatie tijdens de uitvoering en het mooie nieuwe gebied dat er nu ligt.
Josette Van Wersh, bestuurder van Waterschap Limburg benadrukte tenslotte dat de uitdaging om het Geuldal klimaatrobuust te maken, alleen maar kan lukken als veel partijen, naast het waterschap, bereid zijn om de handen uit de mouwen steken. ARK kan dat beamen en wil de komende jaren graag méér projecten waarin natuur en waterberging samengaan, tot stand brengen.