Limburgse watervoorraad neemt snel af door verdamping


Dankzij de overvloedige regenval in het voorjaar en het continue vasthouden van regenwater in de sloten en beken, stonden de grondwaterstanden in Limburg er dit voorjaar goed voor. Met enige reserve begonnen we aan de droge periode. De afgelopen weken was het weer wisselvallig, van kortstondige hevige buien tot dagen zonder neerslag. Ondertussen blijven de temperaturen hoog in Limburg en neemt de opgebouwde watervoorraad af. Maar wat is hiervan de oorzaak? Voor het grootste deel verdamping.

Wat is verdamping en waarom is dit een probleem tijdens droogte?

Verdamping is het proces waarbij de zon en hogere temperaturen, aangewakkerd door een droge noordoostelijke wind, water omzetten in waterdamp die in de lucht verdwijnt. Zelfs planten en bomen verdampen aanzienlijke hoeveelheden water via hun bladeren. Het water verdwijnt als waterdamp in de atmosfeer.  Misschien heb je zelf al gemerkt dat planten in potten veel water nodig hebben en dat de was buiten extreem snel droogt. Dit komt allemaal door de hoge verdampingsgraad.

Hoeveel liter water verdampt per seconde?

De droogte is sinds mei begonnen en sindsdien verdampt er gemiddeld ongeveer 4 mm water per dag in ons werkgebied. Als je dat omrekent naar liters water is dat ca. 100.000 liter water per seconde die verdampt in Limburg. Voor een dag is dat ruim 8,5 miljard liter water.

Hoe berekenen wij het neerslag tekort?

Het huidige neerslag tekort is ca. 180 mm. Als het vandaag bijvoorbeeld 12 mm regent en de rest van de week blijft het warm en valt er geen regen, dan loopt het neerslagtekort, door verdamping, over een periode van 7 dagen alsnog op naar 196 mm.

Maar kunnen we hier iets aan doen?

Zeker! We moeten zuinig zijn met het beschikbare water en proberen zoveel mogelijk water uit de Maas naar onze regio te brengen. Ook houden we water vast op de plekken waar dit kan. Door stuwen jaarrond zo hoog mogelijk te houden vertragen we water dat vanuit de akkers wil stromen richting de Maas. Ook maaien we minder bij een groot deel van onze beken bij langdurige droogte. Dit doen we om te voorkomen dat beken snel opwarmen, de vegetatie houdt het water ook goed tegen zodat het niet in wegstroomt in de beek en het geeft het water meer kans naar het grondwater door te zakken.

Doordat in de winter en het voorjaar veel regen is gevallen waren de grondwaterstanden goed op peil. De regen van afgelopen weken heeft ook geholpen om de grondwaterstanden veel minder snel te laten dalen in vergelijking tot voorgaande droge zomers.

In Noord-Limburg en Zuid-Limburg zien we de grondwaterstanden, door de regen van de afgelopen weken, minder snel dalen in vergelijking tot voorgaande jaren. Als het de komende weken droog is, kan dit natuurlijk snel veranderen. De waterstanden van de beken en rivieren staan er, dankzij alle maatregelen en weersomstandigheden, beter voor dan de afgelopen jaren.

Wat doen we al?

De gevolgen van droogte zijn goed zichtbaar bijvoorbeeld aan de gele wegbermen en het verhoogde risico op natuurbranden. Om het water vast te houden, nemen we verschillende maatregelen. Hieronder staat een overzicht.

  • Het zo goed mogelijk verdelen van het beschikbare water over de sloten en beken via een groot aantal stuwen en gemalen.
  • Dagelijks de afvoer, grondwaterstanden en waterstanden monitoren vanuit de Centrale Regiekamer.
  • Samen met Rijkwaterstaat en Waterschap Aa en Maas zoveel mogelijk water vanuit de Maas het gebied in brengen zoals bij de Peel en het achterland.
  • Stuwen op de hoogste stand zetten om meer water vast te houden.
  • Het uitvoeren van extra inspecties om illegale onttrekkingen aan te pakken.
  • Het aanpassen van ons maaibeleid. Op sommige plekken maaien we niet meer en op andere plekken maar voor de helft om opwarming van de beek te remmen en schaduw in de beek te houden.
  • In samenwerking met gemeenten het stimuleren dat particulieren en bedrijven regenpijpen gaan afkoppelen en het regenwater zoveel mogelijk laten infiltreren.

Meer weten over droogte?