Provincie en Waterschap Limburg presenteren hulpmiddel voor duurzame keuzes in de leefomgeving: de Onderlegger Water en Bodem

Gepubliceerd op 25 september 2025

Afbeelding voor onderlegger (Breedbeeld)

Het klimaat verandert en Limburg krijgt te maken met extremer weer, waarbij de gevolgen voor de maatschappij erg groot kunnen zijn. Bij de wateroverlast in 2021 werd pijnlijk duidelijk dat we de grens bereiken van wat ons water- en bodemsysteem aan kan. Door klimaatverandering nemen de problemen rond droogte, hitte, waterveiligheid en de kwaliteit van water en bodem alleen maar toe. Daarom hebben Provincie Limburg en Waterschap Limburg samen de Onderlegger Water en Bodem ontwikkeld.

De onderlegger is geen nieuw beleid, maar een hulpmiddel dat bestaande processen versterkt. Belangrijk uitgangspunt is: water en bodem sturend. Dit houdt in dat ruimtelijke keuzes in een vroeg stadium afgestemd moeten worden op wat het water- en bodemsysteem wel en niet aankan.

Een hulpmiddel bij ruimtelijke plannen

De onderlegger is een praktische verzameling kaarten en beschrijvingen die gemeenten, initiatiefnemers en ontwikkelaars helpt bij het maken van plannen voor de leefomgeving. Het bevat:

  • uitleg over verschillende landschappen en hoe water en bodem daarin functioneren,
  • actuele kaarten per thema, zoals waterveiligheid, droogte, hitte, bodemcondities en waterkwaliteit,
  • inzicht in effecten op bebouwd gebied, landbouw en natuur,
  • concrete voorbeelden van maatregelen die in bepaalde gebieden toepasbaar zijn.

Een deel van de kaarten is vanaf vandaag beschikbaar via de Atlas Limburg van de Provincie. Naar verwachting is vanaf medio oktober de hele set kaarten digitaal beschikbaar. Ze zijn gebaseerd op de best beschikbare kennis en worden regelmatig bijgewerkt. Zo biedt de onderlegger betrouwbare informatie die kan dienen als basis voor beleid en plannen, zoals de Provinciale Omgevingsvisie of het Waterbeheerprogramma.

Water en bodem als uitgangspunt

Provincie en Waterschap Limburg vinden het belangrijk dat water en bodem veel meer als vertrekpunt worden genomen bij het gebruik van de schaarse ruimte in ons land.

Josette Van Wersch, bestuurder van Waterschap Limburg: “Het is belangrijk dat waterbelangen vanaf het begin worden meegenomen. Met de onderlegger maken we risico’s en kansen zichtbaar. Zo kunnen plannen worden ingericht waarbij waterveiligheid, waterkwaliteit en klimaatbestendigheid vanzelfsprekend onderdeel zijn van onze leefomgeving.”

Ook Michael Theuns, gedeputeerde van de Provincie Limburg, onderstreept dit: “Voor de provincie gaat het breder dan water alleen. Wij moeten zorgen voor toekomstbestendige keuzes voor wonen, landbouw, natuur en infrastructuur. De onderlegger helpt ons en gemeenten om in die keuzes rekening te houden met de gevolgen van klimaatverandering op de lange termijn.”

Samen werken aan een duurzame leefomgeving

De ontwikkeling van de onderlegger laat zien hoe Provincie en Waterschap Limburg samenwerken. Door hun kennis en perspectieven te bundelen, ontstaat een krachtig hulpmiddel dat gemeenten, overheden en initiatiefnemers ondersteunt bij het maken van betere keuzes. Dit zorgt niet alleen voor een soepelere samenwerking tussen overheden, maar ook voor een gezonde, veilige en duurzame leefomgeving voor alle inwoners van Limburg.

Meer achtergrondinformatie over de Onderlegger Water en Bodem.