Dijk in Afferden krijgt structuur

Gepubliceerd op 15 juli 2019

structuurmat2 (Breedbeeld)

Waterschap Limburg heeft bij de dijk in Afferden zogenaamde structuurmatten laten plaatsen in de dijk. Ter hoogte van het dorp vormt de N271 de beschermer tegen de Maas als die buiten zijn oevers treedt. Deze dijk was wel op hoogte, maar bestaat  uit zand en is daardoor niet stabiel genoeg. De eikenbomen aan beide zijden van de Rijksweg blijven staan in het kader van de landschapsvisie Mooi Maasland.  Hierdoor was het onmogelijk om een standaard dijkversterking met kleibekleding uit te voeren. Daarom is het waterschap op zoek gegaan naar een alternatieve oplossing. Door de helling (talud) te verflauwen en te voorzien van structuurmatten, wordt de dijk nu steviger en stabieler gemaakt.

Wat is een structuurmat?
Een structuurmat dient om bij hoogwater erosie van de grond te voorkomen. De structuurmat is opgebouwd uit twee lagen. De onderste laag bestaat uit een vlak kunststof raster (een zogenaamd geogrid). Dit is de zogenaamde draagconstructie die ervoor zorgt dat de mat tegen een stootje kan; er komt extra grond op en ook onderhoudsmachines moet het kunnen ‘dragen’. De bovenzijde van het raster is ca 20 mm dik en voorzien van een flexibele, 3-D wir-war structuur van kunststof draadjes. De mat wordt met stalen pennen verankerd in het dijktalud zodat het stevig vast zit. Bovenop de mat komt extra grond; de structuurmat houdt deze goed vast. Hierdoor is er een stabiele ondergrond die kan worden ingezaaid. Door de 3-D structuur kunnen de graswortels zich makkelijk aan de structuurmat hechten. Dit zorgt voor een stevig oppervlak dat één geheel wordt met het gras.

structuurmat
voorbeeld van een structuurmat

Structuurmatten in Afferden
Structuurmatten zijn nog niet veel toegepast binnen dijkversterkingsprojecten. Voor Waterschap Limburg is de toepassing van deze oplossing in een dijkversterkingsproject een primeur. In Afferden komen structuurmatten aan de rivierzijde het dijktalud van de N271, tussen Camping Klein Canada en Gening. In totaal wordt er ruim 20.000 m2 structuurmat verwerkt. Deze zitten met circa 60.000 stalen pennen vast aan de dijk. Het waterschap inspecteert de komende jaren dit dijkvak extra om ervaring op te doen met het beheren en onderhouden van deze oplossing.

verankering structuurmapk

Kruidenrijke dijk in Afferden
De toplaag op de structuurmatten wordt ingezaaid met een kruidenrijk grasmengsel. Normaliter worden dijken ingezaaid met een standaard dijkenmengsel. Het waterschap verwacht echter dat op deze specifieke locatie en groeiomstandigheden een gevarieerde kruidenrijke grasmat bijdraagt aan een betere hechting van de grasmat aan de structuurmat. Daarnaast draagt een kruidenrijk grasmengsel  bij aan een betere biodiversiteit. De diversiteit aan bloeiende soorten heeft een meerwaarde voor insecten, die op hun beurt weer het voedsel vormen voor vogels en andere dieren. Het waterschap inspecteert ook extra om de ontwikkeling en kwaliteit van de grasmat te beoordelen. Met deze kennis en ervaring neemt het waterschap een besluit om in de toekomst mogelijk op andere dijktrajecten ook kruidenrijke grasmengsels te gebruiken voor inzaaiing.

Waaraan is gewerkt in Afferden?
Waterschap Limburg werkt aan het versterken van de dijken in Afferden. Deze dijkversterking is onderdeel van het programma Dijkversterkingen Maaswerken. Inwoners, bedrijven en infrastructuur zijn na uitvoering hiervan beter beschermd tegen overlast bij hoogwater van de Maas. Het dijktraject Afferden is bijna gereed. Het project behelst het dijkgedeelte vanaf Gening nr. 5  richting Camping Klein Canada en vervolgt vervolgens het dijktraject Hengeland. Het is een zogenaamde groene kering. Over vrijwel de gehele lengte was het talud aan de buitenkant van de dijk te steil. Op sommige locaties was de dijk ook te laag om bewoners te kunnen beschermen tegen hoogwater. De dijk was verder onvoldoende stabiel. Het heeft inmiddels minder steil aflopende hellingen. Aan de N271 zijn de monumentale bomen gespaard en om voldoende stabiliteit onder de bomen te creëren, komt er een structuurmat. Dat is een mat die ervoor zorgt dat de grond niet wegspoelt bij hoog water.