“Met een rivier als de Maas blijf je altijd bezig”
In het hele Maasdal wordt gewerkt aan de hoogwaterveiligheid van bewoners en bedrijven, door dijken te versterken of te verhogen. Bestuurder Jos Teeuwen van Waterschap Limburg en gedeputeerde Lia Roefs van de provincie Limburg werken samen met inwoners, gemeenten en andere partners om Limburg zo veiliger en tegelijk mooier te maken. “Het hoogwater van vorig jaar liet zien hoe belangrijk onze opdracht is.”
Zwemmen in de zomer, schaatsen in de winter: Jos Teeuwen kent de Maas al van jongs af aan. In 1993 en 1995 zag hij de keerzijde van de rivier, toen het water het huis van zijn ouders in Tegelen binnenliep. “Toen ik in 2019 bestuurder bij Waterschap Limburg werd, mocht ik aan de slag met de portefeuille Hoogwaterbescherming”, vertelt Jos. “Daar was ik blij mee, want hoogwaterbescherming is enorm belangrijk voor Limburg. Klimaatverandering veroorzaakt steeds meer wateroverlast en voor onze veiligheid zijn sterkere dijken nodig.”
Alles komt samen
Lia Roefs kende de Maas als kind vooral uit Noord-Brabant, omdat haar familie aan de dijk in Ravenstein woonde. “Toen vond ik het water al interessant en die interesse kwam later tot bloei”, vertelt ze. “Ik studeerde sociale geografie, gaf 25 jaar aardrijkskundeles en in 1994 werd ik wethouder in Bergen. Ik zag daar hoe groot de impact van het hoogwater in 1995 was. Als gedeputeerde heb ik nu water en ruimte in mijn portefeuille en werk ik samen met het waterschap aan het Hoogwaterbeschermingsprogramma van Waterschap Limburg. Dat past goed: ruimtelijke ordening is mijn passie.”
Goed wonen, werken en recreëeren
Jos is verantwoordelijk voor de uitvoering van de zeventien dijkversterkingsprojecten binnen het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Die moeten in 2027/2028 klaar zijn. “We kijken daarbij verder dan alleen veiligheid”, zegt Jos. “We leggen niet zomaar een hoge dijk aan die het dorp of de stad beschermt, we bedenken samen met de omgeving een oplossing die past bij de omgeving en het landschap. Dat zijn complexe trajecten, waarin veel belangen samenkomen. Daarom is het belangrijk om goed naar mensen te luisteren en steeds in gesprek te blijven.”
Een mooier en diverser landschap
Ook voor Lia staat ruimtelijke kwaliteit centraal in het Hoogwaterbeschermingsprogramma. “We versterken niet alleen de dijken, maar onderzoeken ook hoe we de omgeving en het landschap kunnen verbeteren”, zegt ze. “Welke kansen liggen er op het gebied van natuurontwikkeling, economie en recreatie? Denk aan het aanleggen van fietspaden en het creëren van meer biodiversiteit.”
Jos: “Als wij aan mensen komen vertellen dat de dijk verhoogd moet worden, zijn ze echt niet altijd blij. En soms ontkomen we helaas niet aan stevige ingrepen. Maar we willen de impact wel beperken én zorgen dat het goed wonen, werken en recreëren blijft aan de Maas. Door inwoners mee te laten denken over het verbeteren van hun omgeving, willen we meerwaarde creëren voor het hele dorp. Een meerwaarde die verder gaat dan hoogwaterbescherming alleen.”
"We willen dat het goed wonen, werken en recreëren blijft aan de Maas."
Jos Teeuwen, lid dagelijks bestuur Waterschap Limburg
Achter elke dijk een succesverhaal
Het verbeteren van een gebied lukt alleen als waterschap, provincie, gemeenten, Rijkswaterstaat, inwoners, maatschappelijke organisaties en andere partners slim samenwerken. Samen bepalen de partijen wat belangrijk is voor het gebied en iedereen draagt daar zijn steentje aan bij. Jos en Lia zijn positief over de gezamenlijke aanpak. “Achter elke dijk vind je een voorbeeld van onze goede samenwerking”, zegt Lia. “Kijk naar het project Lob van Gennep in de buurt van Milsbeek. Daar komen straks wonen, natuur en recreatie samen, dankzij het goede overleg met de omgeving. Soms kost het jaren om draagvlak te creëren, maar die tijd moet je toch nemen. Alleen dan krijg je samen iets moois voor elkaar.”
Met samengeknepen billen
“De kracht van onze samenwerking is dat alle partijen hoogwaterbescherming heel belangrijk vinden”, zegt Jos. “Natuurlijk heeft iedereen ook eigen belangen, maar het hoofddoel is duidelijk: het beschermen van het Maasdal tegen hoogwater. Het onverwachte extreme weer in juli 2021 drukte iedereen weer met de neus op de feiten. Als schakel tussen het waterschap en de Veiligheidsregio Limburg-Noord zag ik toen steeds zorgwekkendere prognoses voor de waterstanden langskomen.
Eerlijk: ik heb met samengeknepen billen gezeten. Gelukkig kwamen we goed weg, ook dankzij de succesvolle hoogwaterbescherming bij Ooijen-Wanssum. Dat bewees dat onze projecten écht werken.”
We kunnen niet alles tegenhouden
Lia: “Het hoogwater van vorig jaar kwam zo onverwachts, dat heeft veel indruk op me gemaakt. Die onzekerheid vind ik dan ook de grootste uitdaging. Het klimaat verandert snel, terwijl onze projecten lang duren. Hoelang blijven de nieuwe dijken sterk genoeg? Een dijkversterking is nooit klaar en met een rivier blijf je altijd bezig. De Maas laat zich niet zomaar controleren.” Jos: “En we kunnen ook niet alle dijken tegelijkertijd aanpakken. Er komt nog veel op ons af en ons mooie werk is nog lang niet klaar.”
"Soms kost het jaren om draagvlak te creëren, maar die tijd moet je echt nemen."
Lia Roefs, gedeputeerde bij Provincie Limburg
Even voorstellen: Lia Roefs
Naam: Lia Roefs
Rol bij de dijkversterkingen: gedeputeerde bij de provincie Limburg en verantwoordelijk voor de portefeuille Wonen, Ruimte, Water en Landbouw.
Werkt aan hoogwaterbescherming sinds: 2021
Even voorstellen: Jos Teeuwen
Naam: Jos Teeuwen
Rol bij de dijkversterkingen: lid van het dagelijks bestuur van Waterschap Limburg en verantwoordelijk voor de portefeuille Hoogwaterbescherming/Waterkeringen.
Werkt aan hoogwaterbescherming sinds: 2019