Hoogwater juli 2021: "Deze keer hebben we samen gewonnen van de Maas"


Hoogwater juli 2021 in Well

Wonen en werken langs de Maas is prachtig, maar eens in de zoveel tijd verandert de mooie Maas opeens in een vijand. Zo ook afgelopen juli. Bewoners, bedrijven, waterschap, hulpdiensten en talloze anderen werkten dag en nacht om het water buiten de deur te houden. Bewoner Freek Verhofstadt uit Steyl en Wouter Lap, directeur van een bedrijf in Roermond, blikken terug op enerverende dagen.

Freek Verhofstadt (21) woont sinds zijn vierde aan de Maashoek in Steyl. Zijn ouders werden verliefd op dit ‘allermooiste plekje ten zuiden van Venlo’. Dat de Maas maar een paar meter verderop ligt en bij hoogwater problemen kan veroorzaken, namen ze voor lief. “Bij de Maas denk ik vooral aan mooie dingen”, vertelt Freek. “Ik zou nergens anders willen wonen dan in Steyl. Vanuit mijn slaapkamer kijk ik uit over het water naar Baarlo, prachtig is dat.”

Spanning was voelbaar

Het eerste hoogwater dat Freek bewust meemaakte was in 2011. Dat was niets vergeleken bij afgelopen juli. “Op donderdag wisten we dat het water erg hoog zou komen”, zegt Freek. “Toen werden de schotten op onze beschermingsmuur gezet en besloten we meubels, belangrijke papieren en fotoboeken veilig te stellen. De spanning in de buurt was voelbaar. De mensen hier hebben vaker hoogwater meegemaakt en ze weten wat ze kunnen verwachten. Als zij maatregelen gaan nemen, dan is het serieus. Je moet je huis echt zoveel mogelijk beschermen, want als de muur het niet houdt, dan komt er een vloedgolf de Maashoek in. Dan staat het water hier bijna een meter hoog in huis.”

Zandzakken brengen

Een vriend van Freek die bij Defensie werkt, vroeg hem donderdagmiddag of hij wat extra zandzakken kon gebruiken. “Ik zei: ik wil er wel tien om voor de voordeur te leggen”, zegt Freek. “Hij bracht vervolgens honderd stuks en het bleek dat iedereen in de buurt daar blij mee was. Alle buurtbewoners schepten bij een buurman zand uit de voortuin en we vulden samen alle zandzakken. Mijn vriend bracht later die avond nóg vierhonderd zakken en met de buurt sprokkelden we er nog meer bij elkaar. In totaal hebben we achthonderd tot duizend zakken gebruikt. Niet alleen voor onze eigen huizen, maar ook om de gaten in de nooddijk tegen de muur te dichten. Tussen de big bags liep nog water door. We werkten vrijdag de hele dag, avond en nacht door. Ik ben dankbaar voor die extra zandzakken, want anders hadden we zeker niet genoeg gehad.”

Evacueren

Tijdens de hele hoogwaterperiode hielp Freek waar hij kon om de Maashoek te beschermen. Hij bleef met zijn vader in Steyl, terwijl de rest van het gezin evacueerde. “De nacht van vrijdag op zaterdag was het spannendst”, zegt Freek. “De brandweer twijfelde of het goed zou aflopen en het water steeg maar door.” Zaterdag bleef Freek de hele dag zandzakken vullen. “Heel raar, want het was prachtig weer”, lacht hij. “Sta je daar met de zon in je nek te scheppen, terwijl verderop de mensen op het terras zitten. Dagen hebben we gewerkt om het water tegen te houden en op zondag was het ineens voorbij. Het water zakte net op tijd.”

"Ik ben dankbaar voor die extra zandzakken, want anders hadden we zeker niet genoeg gehad."

Freek Verhofstadt

Freek Verhofstadt, bewoner Steyl

Roermondse haven

Een stuk ten zuiden van Steyl hield Wouter Lap in Roermond het hoogwater ook nauwlettend in de gaten. Hij is algemeen directeur van Smurfit Kappa Roermond Papier, dat aan de haven van Roermond papier voor golfkarton verpakkingen produceert. Wouter is ook voorzitter van Bedrijvenvereniging Willem-Alexander, dat de belangen van bedrijven op het industrieterrein behartigt. “Tijdens het hoogwater van 1995 stond ons terrein deels onder water, dus we wisten dat we risico liepen”, vertelt Wouter. “Gelukkig was het vrij snel duidelijk dat we hier geen grote overstromingen zouden krijgen. Maar dat betekende niet dat alles probleemloos verliep.”

Productie stilleggen

Een aantal bedrijven ligt op een lagergelegen deel van het bedrijventerrein en zij kregen opdracht om te evacueren. Wouter had dat niet aan zien komen. “Dat was een spannend moment”, zegt hij. “Wij hoefden alleen onze opslag leeg te halen en onze productie kon gelukkig doordraaien. Andere bedrijven moesten hun productie wél stilleggen. Dat betekende heel wat omzetverlies en meerdere bedrijven hadden bovendien waterschade. Natuurlijk is dat allemaal relatief. Medewerkers van ons zusterbedrijf in Duitsland zagen hun hele huis wegspoelen en familieleden zijn overleden. Dat is van totaal andere orde.”

Duurzaamheid en waterbescherming

Het hoogwater bewees voor Wouter weer dat waterbescherming rond het bedrijventerrein noodzakelijk is. Bedrijvenvereniging Willem-Alexander is daar al langer over in gesprek met Waterschap Limburg. “We zijn nu helemaal niet beschermd”, zegt Wouter. “Doen we niets, dan krijgen we in de toekomst grote problemen. We willen graag waterbescherming en duurzaamheid combineren. Onze kades moeten verhoogd worden en we willen die kades uitbreiden met havenfaciliteiten, zodat ze geschikt worden voor duurzaam transport over water. Dat is veel beter voor het klimaat dan weg- of vliegtransport. We hopen dat dit hoogwater ervoor zorgt dat die ontwikkelingen nu in een stroomversnelling komen.”

"Medewerkers van ons zusterbedrijf in Duitsland zagen hun hele huis wegspoelen."

Wouter Lap

Wouter Lap, algemeen directeur Smurfit Kappa Roermond Papier

Neem de Maas serieus

Freek is niet anders tegen de Maas aan gaan kijken door het hoogwater. “Ik kijk er vooral met voldoening op terug”, zegt hij. “Ik ben er trots op dat de buurtbewoners samen keihard hebben gewerkt om het water buiten te houden. Dit hoogwater bewees wel dat we de Maas heel serieus moeten nemen. Dijkversterking is nodig, want dit gaat vaker voorkomen. Ook tijdens hoogwater is het erg belangrijk om het water serieus te nemen. In juli kwamen hier volop ramptoeristen langs, terwijl wij met man en macht probeerden te voorkomen dat het fout zou gaan. Daar konden we geen mensen bij gebruiken die ‘even wilden kijken’. Deze keer wonnen we van de Maas, maar de volgende keer loopt het misschien minder goed af.”