Heel: “Samen met omgeving snel keuzes gemaakt voor dijkversterking Heel”


Ralph en Angelo 1 (Breedbeeld)

De dijken rond Heel zijn hoog genoeg en liggen op de juiste plek. Maar als de dijken versterkt worden, houden de inwoners van Heel ook in de toekomst droge voeten. Waterschap Limburg ging om de tafel met bewoners en bedrijven in Heel en kon snel concrete keuzes maken voor het versterken van de dijken. Het concept-inrichtingsplan is nu klaar. Bewoner Angelo van Nies en omgevingsmanager Ralph Gaastra kijken terug op het overlegproces tot nu toe.

Angelo van Nies is een geboren Rotterdammer, die in 2006 voor de paardensport van zijn kinderen naar Heel verhuisde. De Maas kent hij van kleins af aan en hij is graag op en bij het water. “Ik geniet van het water, maar ik heb er ook veel ontzag voor”, zegt hij. “Ik heb nooit hoogwater meegemaakt, maar in 2011 stond het water tegen de dijk bij mijn huis aan. De plannen van Waterschap Limburg voor dijkversterking waren voor mij dan ook heel logisch. Dit is geen onderwerp om over te discussiëren, waterbescherming is iets wat moet.”

Sterke en veilige dijken

Waterschap Limburg werkt aan een groot aantal dijkversterkingstrajecten in heel Limburg. Dat zijn vaak grote projecten, met ingrijpende dijkverhogingen en- verleggingen. In Heel is de situatie eenvoudiger. “In Heel gaat het vooral om het versterken van de dijken”, zegt Ralph Gaastra, omgevingsmanager bij Waterschap Limburg. “Nu stroomt er bij hoogwater water onder de dijk dat zand meeneemt en dat zorgt voor schade. Bovendien staan er bomen te dicht bij de teen van de dijk. Waait een boom om, dan ontstaat er een gat vlakbij de dijk. Dat komt de stabiliteit niet ten goede. Hoogte en locatie van de dijken zijn goed, maar we moeten ze steviger maken. De maatregelen die we daarvoor moeten nemen, raken de omgeving. Daarom hebben we de omwonenden in Heel meteen bij het project betrokken. We startten een omgevingswerkgroep en organiseerden informatieavonden waarbij we het hele dijktraject bespraken. Tijdens keukentafelgesprekken bij bewoners en bedrijven gingen we in op de individuele knelpunten en behoeften. In mijn werk probeer ik altijd de balans te vinden tussen waterbescherming en de wensen van betrokkenen.”

Natuur ingeleverd

Angelo is lid van de omgevingswerkgroep van Heel. “Ik wilde weten wat de impact van de dijkplannen zou zijn voor onze woning en voor het bedrijf van mijn zoon”, zegt hij. “Een paar jaar terug moest ik 25 populieren op mijn land kappen, om te voorkomen dat ze schade aan de dijk zouden veroorzaken. Daarmee leverde ik al natuur en uitzicht in. Ik wilde weten hoe het landschap rond Heel eruit gaat zien, als het waterschap haar plannen heeft uitgevoerd. Dat gaat flink veranderen, doordat er veel bomen langs de dijk gekapt moeten worden om de dijk sterker te maken.” Angelo vond de keukentafelgesprekken met het waterschap prettig. “Zo kon ik meteen vragen stellen over de impact van de dijkversterking op ons land. Tegelijk was ik heel kritisch op de plannen. Ik vind het erg zonde dat er zoveel bomen gekapt moeten worden, want dat heeft veel gevolgen voor de omgeving. Daarnaast vind ik dat overheidspartijen niet goed samenwerken op het gebied van de bomenkap.”

Een zoektocht naar de juiste keuzes

Het concept-inrichtingsplan voor de dijken rond Heel is nu klaar en het plan is dat er een stabiliteitsscherm in de dijk wordt geplaatst. Dat voorkomt dat er water onder dijk doorstroomt dat zand meeneemt. Het scherm is bovendien een goede oplossing voor de stabiliteit van de dijk. “Het hele proces is opvallend snel verlopen”, zegt Ralph. Angelo knikt: “Goed, want nu wisten we snel waar we aan toe waren. Wij raken een strook van twee meter bij 300 meter kwijt om ruimte te maken voor de dijk, op de plek waar die aansluit op de hoge grond. Ik vind dat niet erg, ik heb grond genoeg en hoef niet van mijn land te leven. Ik sta er heel nuchter in, maar voor andere bewoners is behoud van hun grond wel een heet hangijzer.”

Achterpad behouden

Bij het opstellen van het plan nam Waterschap Limburg de wensen van omwonenden zoveel mogelijk mee. Ralph: “De bewoners van Pol willen hun achterpad bijvoorbeeld graag houden en we hebben gezorgd dat dit ook kan. Met andere besluiten die we moesten nemen zijn bewoners niet blij, zoals de kap van tientallen populieren langs de dijk. Begrijpelijk, maar we kunnen niet anders. Als een storm die bomen omwaait, ontstaan er gaten in de dijk. Dat kan niet, veiligheid moet voorop staan. We gaan de gekapte bomen wel compenseren, maar waar precies is nog niet bekend.”

Tempo erin houden

Het waterschap wil het tempo er nu inhouden en gaat aan de slag met het aankopen van de benodigde gronden en het voorbereiden van de aanbesteding van de werkzaamheden. Voor volgend voorjaar moeten de bomen gekapt zijn. “Dat moment zal even vervelend zijn en ik weet dat veel mensen opzien tegen de werkzaamheden”, zegt Ralph. “Ik hoop dat ze achteraf toch vinden dat het is meegevallen en dat het landschap er over een aantal jaren weer netjes bij ligt, met grotendeels volgroeide nieuwe bomen.” Angelo: “Het is mijn wens dat de generaties na ons kunnen zeggen: ‘destijds hebben ze de juiste maatregelen genomen. Er komt veel water uit de Alpen deze kant op, maar het gaat gelukkig aan onze deuren voorbij’.”


Even voorstellen

Links

Naam: Ralph Gaastra (49)
Is: omgevingsmanager Waterschap Limburg
Woonplaats: Dongen

Rechts

Naam: Angelo van Nies (63)
Is: lid omgevingswerkgroep Heel
Woonplaats: Heel