Vispassage Verlengde Oude Maas


Inleiding

In de gemeente Maasgouw, tussen de kernen Ohé en Laak en Stevensweert, ligt het stroomgebied van de Oude Maas. Deze beek kwam voorheen uit in de Molenplas, die is verbonden met de Biltplas. Vanuit de Biltplas is er een verbinding met de Maas. Deze twee plassen waren moeilijk te passeren voor vissen. De vissen willen vanuit de Maas door de twee plassen en door de Oude Maas richting de Geleenbeek zwemmen om zich voort te planten. Ze voelen normaal aan de stroming van het water welke kant ze op moeten; de zogenoemde lokstroom. Dit ging op deze locatie niet goed doordat er weinig stroming is in de plassen. Hierdoor voelden de vissen niet welke richting ze op moeten zwemmen en konden ze de ingang van de Oude Maas niet altijd vinden.

Om de vissen te helpen, hebben Waterschap Limburg en Rijkswaterstaat een nieuwe beek (vispassage) aangelegd langs de Molen- en Biltplas. De uitvoering van werkzaamheden is gebeurd onder ecologische begeleiding en in afstemming met Natuurmonumenten als eigenaar en beheerder van het gebied. De nieuwe beek heeft de naam 'Verlengde Oude Maas' gekregen.

Het doel

Door realisatie van dit project is de zwemroute voor vissen die vanuit de Maas naar de Geleenbeek willen zwemmen, verbeterd. Hierdoor kunnen ze de plekken stroomopwaarts waar ze zich voortplanten, beter bereiken. Met realisatie van dit project is een knelpunt in het stroomgebied van de Geleenbeek aangepakt en voldoet het aan de eisen van de Kaderrichtlijn Water (KRW). Het doel van de KRW is het oppervlaktewater in Europa uiterlijk in 2027 in goede toestand terug te brengen. Dit betekent dat het water niet vervuild is en een geschikt leefgebied is voor de planten en dieren die er thuishoren.

Rijkswaterstaat onderzoekt of nog meer KWR maatregelen uitgevoerd kunnen worden in de gemeente Maasgouw. Het gaat om nog twee oevers en drie ondiepe geulen.  Meer informatie vindt u op: http://www.rijkswaterstaat.nl/maasoevers

Wat hebben we gedaan?

Aan de oostkant langs de Biltplas en de Molenplas hebben we een vispassage aangelegd met de naam ‘Verlengde Oude Maas’. Deze 2 km lange nieuwe beek stroomt licht slingerend van de noordzijde van de Biltplas naar de monding van de Oude Maas aan de zuidkant van de Molenplas. Doordat het water door een smalle, ondiepe, bedding loopt, stroomt het harder. De lokstroom bij de nieuwe monding in de Biltplas/ Oude Maas is dan ook sterker dan in de Molenplas. Hierdoor ontstaat een soort hulproute voor de vissen. Deze unieke vispassage legden we aan in de bestaande natuur, zoveel mogelijk daar waar vroeger een beek stroomde.

20230722_171904

Oversteekplaatsen

Op verschillende plekken zijn voor wandelaars oversteekplaatsen over de nieuwe beek gemaakt. Eén daarvan is bij de parkeerplaats aan de Verlengde Oude Maasweg. Hier is een aquaduct gemaakt om de Verlengde Oude Maas te laten kruisen met de Molenbeek Echt. De Molenbeek stroomt over de nieuwe vispassage door naar de Biltplas. Ook zijn er op vier plekken doorwaadbare plaatsen voor de grote grazers gemaakt. Zo kunnen de Galloway-runderen en de Konikpaarden van de ene kant van de beek naar de andere kant lopen.

20230722_172401

Ecologie

De beek is aangelegd in het leefgebied van verschillende plant- en diersoorten. De werkzaamheden zijn daarom onder ecologische begeleiding en buiten het broedseizoen uitgevoerd. We namen maatregelen om het leefgebied van planten en dieren zo min mogelijk te verstoren.

Project feestelijk opgeleverd

Nadat eind 2022 de vispassage helemaal gereed is gekomen én het hele gebied weer toegankelijk is voor wandelaars, heeft Waterschap Limburg samen met Rijkswaterstaat en Natuurmonumenten zondag 29 januari 2023 een publieksmiddag gehouden. Hier hebben circa 100 mensen aan deel genomen. Tijdens deze middag hebben bestuurders, projectleden en geïnteresseerde omwonenden kennis kunnen maken met het heringerichte gebied. Vertegenwoordigers van de betrokken partijen hebben samen de vispassage officieel geopend. Er was een informatiestand en is een tijdelijk uitzichtpunt neergezet. Na de opening was er een excursie onder leiding van gidsen.

Verstopping door drijfvuil

Bij de ingebruikname van de vispassage is gebleken dat de inlaat snel geblokkeerd wordt door drijfvuil zoals takken, bladeren en losgekomen waterplanten. Op die manier functioneert de vispassage niet meer zoals het hoort. Daarom zal nabij de brug Prior Gielenstraat over de Geleenbeek binnenkort een drijfvuil-barrière geplaatst worden. Tot die tijd wordt het drijfafval handmatig regelmatig verwijderd.

20230722_172259

Achtergrond informatie drieluik

Bij de downloads hiernaast treft u deel 1 van een drieluik over de aanleg van de vispassage via Delta, het informatieve nieuwsplatform van Midden-Limburg. Hierin komen Arnold Jansen, lid van het DB, Technisch manager Sam Fiers en ecoloog Erik Binnendijk aan het woord. In deel 2 is het woord aan Frenk Janssen van Natuurmonumenten en Wicher van Beek van aannemer Van de Biggelaar.

Dit project komt tot stand in samenwerking met Rijkswaterstaat en wordt gesubsidieerd door de Provincie Limburg.

Logo Prov Limburg gesubsidieerd door (kleur)

Meer informatie

Met vragen of meldingen over het natuurgebied de Molenplas en de omleidingsroute kunt u terecht bij maasvallei@natuurmonumenten.nl.

Wilt u meer informatie over de werkzaamheden voor de aanleg van de vispassage? Dan meldt u zich bij Waterschap Limburg projectcommunicatie@waterschaplimburg.nl.

Ontvangt u al de nieuwsbrief van het waterschap? Zo niet, meld u dan aan voor de nieuwsbrief via de aanmeldpagina.

Of volg ons op TwitterFacebookInstagram en LinkedIn. Heeft u vragen? Neem dan contact op via 088 – 88 90 100 of stuur een mail naar info@waterschaplimburg.nl.